Đồng tiền Bitcoin được đưa vào giao dịch từ năm 2010, và đến nay có nhiều thông tin đề cập đến Bitcoin như là đồng tiền của tương lai. Vậy Bitcoin là gì? Đây được xem là một dạng tiền kỹ thuật số (tiền ảo). Đồng Bitcoin không được phát hành bởi chính phủ hay một tổ chức tài chính, nó được tạo ra và vận hành dựa trên hệ thống các máy tính kết nối mạng internet. Bitcoin được sử dụng trên cả phương diện thanh toán, giao dịch hàng hóa và tài sản đầu tư. Tuy nhiên, sự xuất hiện của đồng tiền Bitcoin đã kéo theo rất nhiều rủi ro cho người sử dụng và cả nền kinh tế.

Mỗi đồng bitcoin được sinh ra nhờ vào một thuật toán phức tạp. Điều làm nên sức hấp dẫn của bitcoin ở chỗ người tạo ra nó đã giới hạn con số phát hành lớn nhất của loại tiền này chỉ là 21 triệu đơn vị. Sự khan hiếm đó đã phần nào kích thích sự quan tâm của giới tài chính khi xem nó như một loại “vàng mới” vô cùng quý hiếm. Ngoài ra, Bitcoin còn có một điểm hấp dẫn khác, là có thể được sử dụng để thanh toán các giao dịch mua bán tại các website thương mại một cách dễ dàng, tức có tiềm năng tạo nên một cuộc cách mạng mới trên hệ thống tài chính toàn cầu. Sức tác động của nó vì thế được so sánh với sự ra đời của máy tính cá nhân hay thậm chí là Internet trong thế kỷ XX. Điều này đã khuyến khích nhiều cá nhân, công ty và cả các quỹ đầu tư mạo hiểm bỏ ra hàng triệu USD để phát triển bitcoin.

Bitcoin là tiền ảo được lưu giữ dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ bị tấn công, đánh cắp, thay đổi dữ liệu hoặc bị ngừng giao dịch là rất lớn do nhiều người sử dụng đồng tiền này cho các giao dịch tội  phạm hoặc do một số nguyên nhân như: sàn giao dịch Bitcoin bất ngờ đóng. Điều này đã khiến hàng triệu USD của thành viên mạng lưới Bitcoin đứng trước nguy cơ mất trắng. Giá trị đồng Bitcoin biến động mạnh và phức tạp trong thời gian ngắn nên hoạt động đầu tư vào Bitcoin ẩn chứa nhiều nguy cơ về bong bóng, tiềm ẩn gây thiệt hại cho người đầu tư. Bitcoin không do chính phủ hoặc tổ chức tài chính nào phát hành nên không bị chi phối và kiểm soát giao dịch bởi cơ quan quản lý nhà nước nào. Chính vì vậy, người sở hữu Bitcoin sẽ chịu toàn bộ rủi ro vì không có cơ quan có thẩm quyền hoặc bất kì cơ chế nào bảo vệ quyền lợi  cho họ. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của Bitcoin đã gây nhiều rủi ro cho người sử dụng. Các giao dịch bằng Bitcoin có tính ẩn danh cao nên Bitcoin có thể trở thành công cụ cho tội phạm như rửa tiền, buôn bán ma túy, trốn thuế, giao dịch, thanh toán tài sản phi pháp. Ngoài ra, sự lưu hành của đồng tiền này trên thị trường có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát tiền tệ của các ngân hàng trung ương. Hầu hết các quốc gia đã có thông báo không chấp nhận Bitcoin là phương tiện thanh toán hợp pháp được lưu thông trên thị trường  và đưa ra các cảnh báo rủi ro cho người sử dụng bitcoin

Cùng với sự phát triển của đồng tiền Bitcoin trên thế giới, đồng tiền này bắt đầu có xu hướng thu hút sự quan tâm của nhiều người tại Việt Nam trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, theo các văn bản pháp luật hiện hành về tiền tệ và ngân hàng, Ngân hàng nhà nước Việt Nam – cơ quan duy nhất được phép phát hành khẳng định rõ Bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Do vậy, việc sử dụng bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) làm phương tiện thanh toán không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Không chỉ các cá nhân, doanh nghiệp mà bản thân các tổ chức tín dụng không được phép sử dụng bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như một loại tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán khi cung ứng dịch vụ cho khách hàng. Việc sở hữu, mua bán, sử dụng bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như là một loại tài sản tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người dân và không được pháp luật bảo vệ. Với những quy định của pháp luật hiện hành và các nguy cơ rủi ro tiềm ẩn mà đồng Bitcoin tạo ra, bất kỳ tổ chức, cá nhân nào cũng cần ý thức để thực hiện đúng quy định cũng như tránh được những thiệt hại do đồng tiền này mang đến.

Tài liệu tham khảo:

1. http://www.saga.vn

2. http://tapchibaohiemxahoi.gov.vn

3. http://tapchitaichinh.vn