Hà Tĩnh là một tỉnh thuộc khu vực Bắc Trung Bộ, có vị trí chiến lược trên hành lang kinh tế Đông Tây, kết nối với Lào và Đông Bắc Thái Lan. Tỉnh còn sở hữu cảng nước sâu Vũng Áng – Sơn Dương có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lớn, mang tiềm năng để phát triển ngành logistics. Sự phát triển của kinh tế - xã hội của tỉnh và các địa phương lân cận, cùng với gia tăng khối lượng giao dịch thương mại dịch vụ, lượng hàng hóa cần sử dụng các dịch vụ logistics trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh cũng ngày càng tăng. Tuy nhiên, thực trạng ngành logistic của Hà Tĩnh hiện nay chủ yếu đang hạn chế ở khâu vận tải hàng hóa và một số dịch vụ cơ bản như thực hiện các thủ tục hải quan, đại lý tàu biển, … Phát triển ngành logistics tại Hà Tĩnh trong thời gian tới là cần thiết và gắn liền với nhu cầu thực tế về sản xuất kinh doanh.

1. Thực trạng phát triển ngành logistic tại Hà Tĩnh

            Tổng doanh thu từ dịch vụ vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải tăng bình quân 4,41%/ năm trong giai đoạn từ 2015 – 2020. Mức tăng giai đoạn 2017 – 2020 có xu hướng giảm nhẹ so với giai đoạn trước. Tốc độ tăng trưởng về doanh thu từ vận tải, kho bãi và hỗ trợ vận tải giai đoạn 2012 – 2015 tăng trưởng cao là do giai đoạn này tỉnh Hà Tĩnh triển khai hàng loạt dự án đầu tư quy mô lớn, tạo ra nhu cầu vận tải cao như khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương, dự án cấp nước Vũng Áng, dự án thủy lợi Ngàn Tươi – Cẩm Trang,…

            Giai đoạn từ 2020 – 2024, đặc biệt là sau dịch Covid 19, doanh thu về vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng.

Bảng 1: Doanh thu vận tải hàng hóa và kho bãi, dịch vụ hỗ trợ vận tải trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2020 – 2024

(ĐVT: tỷ đồng)

(Nguồn:Cục Thống kê Hà Tĩnh)

Đặc biệt trong 2 năm gần đây doanh thu từ vận tải hàng hóa và kho bãi, dịch vụ hỗ trợ trên địa bàn tỉnh đều tăng mạnh. Doanh thu vận tải hàng hóa, dịch vụ kho bãi năm 2024 ước đạt 6.942,64 tỷ đồng, tăng 16,07% so với năm trước, trong đó: vận tải hàng hóa ước đạt 5.297,36 tỷ đồng, tăng 13,41%; doanh thu kho bãi, dịch vụ hỗ trợ vận tải ước đạt 1.645,28 tỷ đồng, tăng 25,57%. Năm 2023 doanh thu vận tải hàng hóa, dịch vụ kho bãi ước đạt 5.981,32tỷ đồng, tăng 40,76% so với năm 2022; doanh thu kho bãi, dịch vụ hỗ trợ đạt 1.310,22 tỷ đồng, tăng 54,5% so với năm 2022.

            Nhìn chung, ngành dịch vụ logistics của tỉnh Hà Tĩnh còn chưa phát triển đúng tiềm năng và chưa đáp ứng được đủ nhu cầu thương mại, xuất nhập khẩu hàng hóa trong bối cảnh hiện nay. Hoạt động logistics mới chủ yếu tập trung ở lĩnh vực vận tải và một số dịch vụ cơ bản. Phương thức vận tải chiếm phần lớn về giá trị vận chuyển cũng như khối lượng hàng vận chuyển trên địa bàn vẫn là vận tải đường bộ, trong khi phương thức vận tải đường biển có thể tiết kiệm được chi phí từ 15 – 20% nhưng chưa được sử dụng nhiều.

2. Các chính sách hỗ trợ phát triển ngành logistics tại Hà Tĩnh

2.1. Chính sách hỗ trợ các hãng tàu biển mở tuyến vận chuyển container và các doanh nghiệp có hàng hóa vận chuyển bằng container qua cảng Vũng Áng

HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 276/2021/NQ-HĐND ngày 28/4/2021 quy  định chính sách hỗ trợ các hãng tàu biển mở tuyếnvận chuyển container và đối tượng có hàng hóa vận chuyển bằng container qua cảng Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh với mục tiêu phát triển dịch vụ logistics hậu cảng gắn với đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu và thu hút đầu tư trong thời gian tới, cụ thể: hỗ trợ 200.000.000 đồng/chuyến cập cảng đối với các hàng tàu biển mở tuyến vận chuyển container qua cảng Vũng Áng; hỗ trợ 700.000 đồng/container 20 feet và 1.000.000 đồng/container 40 feet trở lên đối với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có hàng hóa vận chuyển bằng container qua cảng Vũng Áng.

2.2. Chính sách hỗ trợ hoạt động xuất khẩu gắn với phát triển dịch vụ logictics

            - Hỗ trợ xúc tiến thương mại đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa; hỗ trợ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu thị trường mới; hỗ trợ lãi suất thu mua nguyên liệu đối với sản xuất một số mặt hàng nông, lâm, thủy sản.

- Hỗ trợ doanh nghiệp có sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được chứng nhận và công bố phù hợp tiêu chuẩn quốc gia, tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực, tiêu chuẩn của nước xuất khẩu.

- Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp logistics gắn với xuất khẩu hàng hóa: Hỗ trợ doanh nghiệp logistics thực hiện vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua cảng Vũng Áng và cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức đầu tư, kinh doanh dịch vụ kho, bãi, bốc xếp hàng hóa và các dịch vụ khác trong các Trung tâm logistics.

- Chính sách, đẩy mạnh thu hút đầu tư trong lĩnh vực logistics: Ban hành chính sách thu hút đầu tư tại các Trung tâm logistics, hệ thống kho phân phối trên địa bàn tỉnh.

2.3. Phát triển nguồn nhân lực và doanh nghiệp logistics

            Trên trên địa bàn tỉnh có khoảng hơn 300 doanh nghiệp cung ứng các dịch vụ logistic như: dịch vụ giao nhận vận tải, kho bãi, bốc dỡ, đại lý vận tải, đại lý giao nhận. Các doanh nghiệp này chủ yếu tập trung tại một số trung tâm kinh tế của tỉnh như thành phố Hà Tĩnh, thị xã Kỳ Anh, huyện Hương Sơn, Hương Khê. Một số doanh nghiệp lớn cung cấp dịch vụ vận tải và logistics trên địa bàn như: Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoành Sơn, Công ty Cổ phần cảng Quốc tế Lào -Việt (cung cấp các dịch vụ bốc xếp, lai dắt, đại lý tàu biển, cung ứng hàng hải dịch vụ hàng hải, lưu kho bãi, giao nhận, bảo quản, đóng gói hàng hóa,…); Công ty TNHH tiếp vận SAS Vũng Áng, Công ty TNHH MTV Thương mại và Tiếp vận Bảo Tín,… Các doanh nghiệp trong ngành còn nhiều hạn chế cả về quy mô, hệ thống tổ chức, đặc biệt là nguồn nhân lực có chuyên môn về logistics còn thiếu. Do các hạn chế trên nên doanh nghiệp ở đây chủ yếu chỉ làm đại lý cấp 2, cấp 3, thậm chí cấp 4 cho các đối tác trong và ngoài nước, chưa thể tổ chức được các hoạt động vận tải đa phương thức. Hầu như chưa có doanh nghiệp nào có thể cung cấp được đầy đủ các tiện ích dịch vụ mà khách hàng cần như: đại lý hải quan, theo dõi đơn hàng, lịch tàu, e-booking, theo dõi chứng từ…

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Cục Thống kê tỉnh Hà Tĩnh – Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội các năm 2020, 2021, 2022, 2023, 2024;
2. Đặng Đình Đào (2011), Phát triển các dịch vụ logistics ở nước ta trong điều kiện hội nhập quốc tế, Đề tài nghiên cứu khoa học độc lập cấp Nhà nước. Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, Trường Đại học Kinh tế quốc dân;
3. UBND tỉnh Hà Tĩnh (2022), Đề án Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu gắn với phát triển dịch vụ logistics tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2021 – 2025, định hướng đến 2030 – Ban hành kèm Quyết định số 1681/QĐ-UBND ngày 18/8/2022 ;