Nghiên cứu khoa học là hoạt động sử dụng các phương pháp nghiên cứu để dựa trên lí thuyết để tiến hành quá trình xem xét, tìm kiếm, điều tra thực tiễn nhằm phát hiện ra những cái mới liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Hoạt động nghiên cứu có vai trò quan trọng đối với sự nghiệp phát triển đất nước trong tất cả các lĩnh vực. Đặc biệt, đối với sinh viên là nguồn nhân lực có chất lượng, là chủ nhân tương lai của đất nước, nghiên cứu khoa học mang lại những ý nghĩa thiết thực đối với sinh viên. Nghiên cứu khoa học sẽ rèn luyện cho sinh viên khả năng tư duy sáng tạo, một cách khoa học những quan điểm, vấn đề. Bên cạnh đó, hoạt động này còn giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng phân tích, tổng hợp kiến thức, tư duy lôgic. Trên cơ sở đó, nghiên cứu khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc giúp sinh viên tiếp cận với những vấn đề mà khoa học và cuộc sống đang đặt ra, gắn lý luận với thực tiễn.
Trong những năm qua, số lượng đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên ở Trường Đại học Hà Tĩnh tăng lên. Nhiều đề tài được sinh viên đầu tư nghiên cứu và đạt kết quả tốt, mang tính ứng dụng cao trong thực tiễn, có những đề tài đã giành được giải thưởng cao trong cuộc thi nghiên cứu khoa học của sinh viên toàn quốc. Đây là những kết quả đáng ghi nhận trong phong trào nghiên cứu khoa học của sinh viên trường. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động này ở Trường Đại học Hà Tĩnh còn tồn tại nhiều hạn chế. Tỷ lệ sinh viên tham gia nghiên cứu tăng lên nhưng tính thụ động trong học tập và nghiên cứu vẫn chưa được cải thiện đáng kể. Nhiều đề tài tốn rất nhiều thời gian, công sức và chi phí của sinh viên nhưng không thể ứng dụng gây lãng phí. Để khắc phục hạn chế này, một số biện pháp có thể được áp dụng nhằm thúc đẩy hơn nữa hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên trong trường:
- Trong quá trình giảng dạy, sinh hoạt ngoại khóa, các giảng viên cần tích cực khuyến khích sinh viên dành thời gian để tiếp cận các vấn đề cũng như hỗ trợ, thúc đẩy sinh viên chủ động tìm nguồn thông tin nghiên cứu mới liên quan.
- Chú trọng đầu tư chất lượng thư viện, internet, phòng thí nghiệm thế nào trong trường để đảm bảo cung cấp đủ tài liệu, phương tiện tìm kiếm thông tin cũng như đảm bảo cơ sở vật chất giúp sinh viên tiến hành hoạt động nghiên cứu.
- Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu bằng cách thành lập câu lạc bộ nghiên cứu khoa học trong khoa, trong trường. Thông qua câu lạc bộ, cùng với sự hỗ trợ của giảng viên, các bạn sinh viên sẽ có cơ hội cũng như tích cực hơn trong hoạt động nghiên cứu, tìm tòi tạo động lực phát triển đề tài. Câu lạc bộ thường xuyên tổ chức các buổi hội thảo nhằm trao đổi, thảo luận các vấn đề quan tâm từ đó thu thập các ý kiến trao đổi, thảo luận cũng như rèn luyện kĩ năng quan sát, tổng hợp, phân tích.Chi phí tổ chức các buổi hội thảo hầu như không đáng kể vì diễn giả cũng chính là người tham dự và cả hai bên đều có nhu cầu chia sẻ thông tin. Nó cũng là cơ hội cho sinh viên tích lũy kinh nghiệm và phương pháp nghiên cứu từ những người đi trước, cũng như tham gia vào các dự án nghiên cứu do giảng viên thực hiện.
Đất nước đang trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá cũng như đang trong quá trình hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế quốc tế. Để thực hiện thành công sự nghiệp lớn lao này có một phần không nhỏ sự đóng góp của bộ phận sinh viên. Trong tình hình mới đó, nhiệm vụ đặt ra cho mỗi sinh viên bên cạnh việc học tập phải tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, sáng tạo. Chính vì vậy, hoạt động nghiên cứu khoa học trở thành một trong những hoạt động có ý nghĩa thiết thực đối với mỗi sinh viên ngay khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Và đối với bản thân Trường Đại học Hà Tĩnh, để thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên, nhà trường có thể áp dụng các biện pháp nêu trên cũng như các biện pháp khác để số lượng đề tài nghiên cứu khoa học hằng năm của sinh viên tăng về số lượng lẫn chất lượng.